Agriseco Research: Cổ phiếu nhiệt điện “lên ngôi” trong bối cảnh El Nino kéo dài, thủy điện gặp khó

Theo báo cáo triển vọng ngành điện năm 2024 của Chứng khoán Agribank (Agriseco Research, mã: AGR) cho rằng, ngành điện sẽ tăng trưởng trên mức nền thấp của năm 2023. Với kỳ vọng GDP tăng ở mức 6 - 6,5% theo mục tiêu của Chính phủ đề ra, ước tính phụ tải đạt mức tăng trưởng ít nhất trên 9% trong năm 2024 đến từ kỳ vọng thị trường thị trường bất động sản và nhóm ngành sản xuất công nghiệp phục hồi, phù hợp với kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện quốc gia năm 2024 của EVN.

Trong đó, các nguồn điện than, thủy điện và nguồn điện tuabin khí vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo cung cấp điện cho hệ thống điện quốc gia năm 2024.

Về công suất điện, Agriseco Research kỳ vọng năm 2024, con số 3.394,44 MW công suất năng lượng tái tạo chuyển tiếp còn lại sẽ hoàn thành thống nhất mức giá bán điện với EPTC (Công ty mua bán điện) và có thể đi vào vận hành.

Theo IRI (Viện nghiên cứu quốc tế) dự báo, từ tháng 11/2023 đến tháng 4/2024, El Nino sẽ tiếp tục duy trì với xác suất từ 80 - 90% với cường độ giảm dần trước khi chuyển sang pha trung tính vào giữa năm 2024. Theo đó, các nhà máy thủy điện sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng tiêu cực do El Nino và gây ra hiện tượng khô hạn, mực nước về hồ sẽ ít hơn.

Trung tâm Khí tượng Thủy văn quốc gia cho biết, từ tháng 12/2023 đến tháng 3/2024, khu vực Tây Nguyên và Nam Bộ phổ biến ít mưa, tổng lượng mưa sẽ thấp hơn so với trung bình nhiều năm. Trong khi đó, tổng lượng mưa tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ có khả năng cao hơn hoặc bằng trung bình nhiều năm. Do đó, thủy điện tại khu vực Bắc Bộ và Trung Bộ sẽ gặp ít khó khăn hơn các khu vực còn lại.

Thủy điện gặp khó, nhiệt điện được hưởng lợi

Sang năm 2024, sản lượng điện than được huy động sẽ tăng cao nhờ nhu cầu tiêu thụ điện phục hồi, nhiệt điện than được huy động nhằm bù đắp sự thiếu hụt từ thủy điện trong bối cảnh khí hậu vẫn trong pha El Nino. Giá than nhập khẩu ổn định tạo điều kiện cho TKV giảm giá than trộn giúp giá bán điện cạnh tranh hơn.

Theo ước tính của IEA (Cơ quan Năng lượng quốc tế), tổng lượng tiêu thụ than toàn cầu sẽ tăng 1,4% trong năm 2023 lên khoảng 8,54 tỷ tấn do nhu cầu sử dụng điện (chạy bằng than) tăng trong bối cảnh thủy điện giảm do hiện tượng El Nino.

Tuy nhiên, nguồn năng lượng tái tạo đang tăng nhanh chóng giúp nhu cầu than giảm từ năm 2024 và dần ổn định vào năm 2026. Theo KPMG dự báo, tháng 10/2024, giá than Newcastle trung bình năm đạt 184,8 USD/tấn, sau đó giảm tiếp 20% xuống còn 149 USD/tấn vào năm 2024.

Về điện gió, mục tiêu phát triển hàng đầu trong Quy hoạch điện VIII, tỷ trọng nguồn điện gió tăng từ mức 5% của năm 2022 lên 19% năm 2030 và 29% năm 2050. Trong đó, điện gió trên bờ sẽ đạt tăng trưởng kép 20% trong giai đoạn 2022 - 2030 và 6% trong giai đoạn 2030 - 2050. Với điện gió ngoài khơi, dự kiến từ nay đến năm 2030, Việt Nam sẽ phát triển 6.000 MW và tăng trưởng kép trong giai đoạn 2030 - 2050.

Tuy nhiên, việc mức giá trần trong khung giá được Bộ Công Thương công bố thấp hơn mức FIT trước đây khá nhiều có thể tạo ra những khó khăn nhất định cho các chủ đầu tư dự án năng lượng tái tạo trong ngắn hạn.

Được biết, suất đầu tư bình quân của các nhà máy điện gió đã giảm đáng kể trong vòng hơn 10 năm qua. Cụ thể, suất đầu tư nhà máy điện gió ngoài khơi và điện gió trên bờ trong năm 2022 lần lượt là 3.461 USD/kW và 1.274 USD/kW tương đương giảm 26% và 35% so với năm 2010.

Cơ quan Năng lượng Tái tạo Quốc tế (IRENA) dự báo tổng chi phí lắp đặt của các dự án điện gió sẽ tiếp tục giảm khoảng 40% vào năm 2030 và 50% trong năm 2050 so với thời điểm 2021.

Về điện khí, Agriseco Research cho rằng sẽ phục hồi chậm do nguồn khí cấp cho phát điện giảm. Mới đây, Bộ Công Thương đã thông qua kế hoạch cung cấp khí cho sản xuất điện năm 2024. Trong đó, sản lượng khí cấp cho sản xuất điện năm 2024 là 4,19 – 4,47 tỷ m3 (giảm 25%). Trong đó, khu vực Đông Nam Bộ có mức 2,9 – 3,06 tỷ m3 (giảm khoảng 30%) và khu vực Tây Nam Bộ là 1,24 – 1,41 tỷ m3, tương đương năm 2023.

Ngoài ra, giá khí trên thế giới cũng được dự báo sẽ tăng, gây ảnh hưởng đến biên lợi nhuận gộp của các nhà máy khí. (Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ) cho biết, giá khí tự nhiên cả năm 2024 có thể đạt 2,79 USD/MMBtu, tăng 9% so với trung bình năm 2023 là 2,56 USD/ MMBtu.

Cơ hội đầu tư ở nhóm cổ phiếu điện

Nhận định về cơ hội đầu tư nhóm điện, Agriseco Research cho rằng, cổ phiếu QTP của Công ty Cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh được hưởng lợi từ chu kỳ thời tiết El Nino và giá nguyên vật liệu đầu vào giảm, theo đó, giá cổ phiếu này có thể leo lên mức 18.000 đồng/cổ phiếu.

Ngoài ra, công ty chứng khoán này cũng cho biết, giá than thế giới đã giảm mạnh trong quý 3 giúp than nhập khẩu điều chỉnh giảm 15% so với quý 2/2023, TKV có thể điều chỉnh giá than trộn giảm, trong khi đó giá bán điện sẽ tăng cao trở lại khi bước vào mùa khô. Thêm vào đó, tình hình tài chính của QTP cũng khá lành mạnh với áp lực nợ vay giảm dần, Công ty Cổ phần Nhiệt điện Quảng Ninh có nhiều dư địa để tăng trả cổ tức cho cổ đông trong những năm tới.

Một cái tên khác trong nhóm này là cổ phiếu POW của Tổng Công ty Điện lực Dầu khí Việt Nam với dự báo giá cổ phiếu có thể đạt 14.000 đồng/cổ phiếu. Theo kỳ vọng của Agriseco Research, POW sẽ chạy tối đa công suất khi không có các đợt sửa chữa lớn trong năm cũng như việc nhà máy Vũng Áng 1 đã chính thức vận hành trở lại vào giữa quý 3/2023.

Trong năm 2024, các nhà máy nhiệt điện được huy động công suất cao nhằm bù đắp sản lượng sụt giảm từ thủy điện. Trong khi đó, tổng công suất nhiệt điện chiếm tới hơn 90% tổng công suất của POW, từ đó doanh nghiệp này sẽ được hưởng lợi khi các nhà máy nhiệt điện tiếp tục được huy động nhiều hơn trong năm sau do hiện tượng thời tiết EL Nino.

Cái tên cuối cùng là cổ phiếu PGV của Tổng Công ty Phát điện 3 (EVN Genco3) với mục tiêu 28.000 đồng/cổ phiếu. Agriseco Research lấy dẫn chứng rằng, nguyên vật liệu đầu vào ổn định sẽ giúp các nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ được vận hành liên tục.

Bên cạnh đó, PGV chiếm khoảng 11% công suất đặt phía Nam với các nhà máy nhiệt điện đều đóng vai trò chạy nền do đó được ưu tiên cung cấp khí ổn định hơn so với các nhà máy Nhơn Trạch 1 và Nhơn Trạch 2. Thêm vào đó, các nhà máy nhiệt điện Phú Mỹ của PGV còn được bao tiêu lượng lớn khí của bể Nam Côn Sơn do đó ít xảy ra tình trạng thiếu khí.

Các nhà máy nhiệt điện Vĩnh Tân và Mông Dương của EVN Genco3 sử dụng than làm nguyên liệu đầu vào, trong khi đó, giá than được dự báo sẽ hạ nhiệt nhờ nguồn cung ổn định. Dự báo nhập khẩu than sẽ dễ dàng hơn nhờ nguồn cung than ổn định từ đó giúp chi phí đầu vào của các nhà máy nhiệt điện than giảm.

Về diễn biến thị trường chứng khoán năm 2024, đội ngũ phân tích Chứng khoán MBS kỳ vọng VN-Index sẽ tăng lên mức 1.250 - 1.280 điểm, trên cơ sử lợi nhuận doanh nghiệp niêm yết năm 2024 tăng 16,8% và định giá P/E từ 12 - 12,5 lần.

Trong kịch bản cơ sở, MBS cho rằng chỉ số chính sẽ hướng tới mốc 1.240 - 1.250 điểm, vùng này tương đương với kháng cự là kênh giá giảm nối giữa đỉnh tháng 7/2021 và đỉnh 9/2023. Với kịch bản lạc quan, khi các yếu tố vĩ mô trở nên tích cực hơn, thanh khoản thị trường đạt trên 25.000 tỷ đồng/phiên, thì VN-Index có thể sẽ hướng tới mốc 1.290 - 1.310 điểm.

Tuyến phòng thủ vững chắc của VN-Index trong xu thế tăng giá dài hạn - MA110 (tháng). Từ năm 2009 đến nay, xét trên khung đồ thị tháng. MA110 thể hiện rõ nét là vùng hỗ trợ mạnh của thị trường cũng như cơ hội tốt để mua vào sẽ mở ra nếu VN-Index xuất hiện nhịp giảm điểm về quanh vùng giá này.