Đã qua thời Moca “độc quyền” trên Grab

Kể từ ngày 1/11, người dùng MoMo có thể thanh toán phí đặt xe, mua đồ ăn, đi chợ online… trên Grab sau màn hợp tác chính thức của ví điện tử này với Grab Việt Nam.

Theo đó, giờ đây người dùng Grab sẽ có thêm một lựa chọn phương thức thanh toán khác ngoài ví điện tử Moca vốn đã xuất hiện trên ứng dụng kể từ năm 2018.

Sự kiện tích hợp MoMo trên nền tảng của Grab đã phần nào gây sự chú ý trong ngành fintech Việt Nam. Bởi lẽ, trước đó hãng gọi xe công nghệ có trụ sở tại Singapore này được cho là có quan hệ mật thiết với Moca.

Trở lại năm 2018, Grab đang rất mạnh tại Việt Nam. Cũng trong năm đó, Công ty TNHH Grab đã bất ngờ công bố hợp tác chiến lược với CTCP Công nghệ và Dịch vụ Moca.

Màn hợp tác này nhằm mục tiêu đẩy mạnh thanh toán không tiền mặt trên nền tảng Grab tại Việt Nam, bao gồm nạp tiền điện thoại di động, thanh toán hóa đơn, hay thanh toán tại các cửa hàng bán lẻ…

Moca dường như “độc quyền” trên Grab kể từ sau thỏa thuận đó. Trong suốt thời gian dài, Moca là lựa chọn thanh toán trung gian duy nhất hoạt động trên nền tảng.

Ở thời điểm đó, người dùng có 2 cách để thanh toán không tiền mặt trên Grab: Một là kích hoạt ví Moca và hai là thanh toán bằng thẻ ghi nợ quốc tế, thẻ tín dụng cũng thông qua dịch vụ cổng thanh toán của Moca.

Được thành lập từ năm 2013, Moca được tạo ra bởi một nhóm cựu nhân sự cao cấp của Microsoft, Google và các chuyên gia hàng đầu trong ngành tài chính, ngân hàng tại Việt Nam.

Grab và Moca gắn bó rất chặt chẽ với nhau kể từ sau năm 2018, nhất là khi Grab đã mua lại 3,523% cổ phần Moca từ Access Ventures SPV (dựa trên nguồn tin của DealstreetAsia).

Sau khi thương vụ hoàn tất, hội đồng quản trị CTCP Công nghệ và Dịch vụ Moca đã bổ sung thêm ông Lim Yen Hock và ông Nguyễn Tuấn Anh khi đó đang lần lượt giữ vai trò là Giám đốc và Chủ tịch Công ty TNHH Grab Việt Nam.

Sau khi trở thành phương thức thanh toán trung gian độc quyền trên nền tảng, ví điện tử Moca ghi nhận tổng giá trị thanh toán trên Grab đạt mức tăng trưởng lên tới 150% trong nửa đầu năm 2019 với số lượng người dùng tương tác tăng hơn 70% hàng tháng (dữ liệu từ Misa).

Ngoài ra, ở thời điểm một tháng trước khi hợp tác với Moca, Grab đã công bố liên doanh với một trong những công ty tín dụng lớn nhất Nhật Bản là Credit Saison. Sau đó, công ty Grab Financial Services Asia đã ra đời.

Sau đó, Grab Financial Services Asia đã tung ra dịch vụ Grab Financial - hoạt động như một fintech trong hệ sinh thái của Grab, có chức năng cung cấp phần thưởng, các dịch vụ thanh toán, dịch vụ khách hàng thân thiết, nhất là dịch vụ tài chính.

Sau khi có Moca, Grab đã sớm tạo nên hệ sinh thái dịch vụ tài chính cá nhân rộng lớn, khai thác cơ sở dữ liệu khách hàng khổng lồ (mua hàng hay vận chuyển qua GrabFood hay GrabExpress, người đi lại qua Grab).

Vào tháng 11 cùng năm, Grab giới thiệu chương trình hỗ trợ vay mua điện thoại trả góp không lãi suất dành cho các tài xế GrabBike. Để thu nợ vay hàng tuần, Grab sẽ trừ tiền trên ví ứng dụng của tài xế.

Thông qua ví trên ứng dụng Grab Driver, Grab hiện nay đang triển khai chương trình hỗ trợ tài chính dành cho đối tác tài xế. Tài xế tham gia vào chương trình này được mua điện thoại trước trả sau, trả góp 360 ngày; vay tín chấp, vay mua ô tô; voucher mua trước trả sau hỗ mua trả góp phiếu mua hàng điện máy, xe máy, đi chợ.

Moca hiện chỉ chiếm thị phần rất nhỏ dù được hậu thuẫn bởi nền tảng có lượng người dùng đông đảo nhất tại Việt Nam - Grab và cũng là một trong các ví điện tử đời đầu trong suốt nhiều năm lần.

Theo báo cáo về thị trường ví điện tử năm 2022 của Vietdata, Moca chiếm 2% thị phần, đứng sau cả nền tảng ViettelPay 8%. MoMo hiện chiếm thị phần lớn nhất với 56%, tiếp đó là ShopeePay và ZaloPay với 17% và 14% tương ứng.

Hiện nay, MoMo và ZaloPay được sử dụng nhiều nhất để nạp tiền điện thoại, thanh toán hóa đơn định kỳ hay chuyển tiền. Còn Moca được sử dụng chủ yếu cho mục đích thanh toán xe công nghệ và giao đồ ăn.

Moca không chỉ xây dựng hệ sinh thái thanh toán di động cho tất cả hệ sinh thái của Grab mà còn hợp tác với Tiki nhằm đáp ứng nhu cầu thanh toán điện tử, mua sắm ngày càng tăng.

Doanh thu Moca năm 2021 sụt giảm 13% so với cùng kỳ khi đạt 235 tỷ đồng. Giống như ZaloPay, Moca liên tục “đốt tiền” trong những năm qua khiến lợi nhuận sau thuế liên tục âm. Doanh nghiệp này báo lỗ gần 165 tỷ đồng trong năm 2021.

Grab đã trở nên cởi mở hơn trong mảng fintech sau nhiều năm gắn bó với Moca. Nền tảng này bắt đầu có màn hợp tác với MoMo. Theo thông tin từ Grab, cú bắt tay này cho phép siêu ứng dụng tiếp tục mở rộng các phương thức thanh toán không tiền mặt trên nền tảng để tạo tối đa thuận lợi cho người dùng khi thanh toán dịch vụ Grab.

Người dùng Grab hiện có thể lựa chọn từ thanh toán bằng thẻ ngân hàng liên kết cho tới thanh toán bằng các ví điện tử trên ứng dụng.

Theo ông Alejandro Osorio, Giám đốc Điều hành Grab Việt Nam, công ty rất vui mừng chào đón MoMo gia nhập hệ sinh thái siêu ứng dụng đa dịch vụ của mình.

Sự hợp tác này sẽ mang tới thêm một phương thức thanh toán không tiền mặt an toàn, thuận lợi cho người dùng Grab. Đồng thời, cũng giúp người dùng của ví điện tử MoMo có thể tiếp cận với danh mục các dịch vụ đa dạng và mạng lưới dịch vụ rộng khắp trên ứng dụng Grab.