Hệ thống KRX dự kiến sắp đi vào vận hành, những thay đổi nhà đầu tư cần lưu ý

Sở Giao dịch Chứng khoán TP.HCM (HoSE) vừa công bố kế hoạch vận hành hệ thống giao dịch mới (KRX) vào quý II/2025, đồng thời triển khai đợt kiểm thử từ ngày 17/3 - 11/4/2025. Đây là bước chuẩn bị quan trọng nhằm nâng cao chất lượng giao dịch, tối ưu hóa hệ thống khớp lệnh và tiến tới đáp ứng tiêu chí nâng hạng thị trường của FTSE Russell trong kỳ đánh giá tháng 9/2025.

Theo kế hoạch, hệ thống KRX sẽ mang đến nhiều thay đổi trong giao dịch chứng khoán, đáng chú ý là điều chỉnh thứ tự ưu tiên lệnh ATO/ATC, thay đổi cách sửa, hủy lệnh, điều chỉnh quy trình giao dịch thỏa thuận, và hiển thị 3 mức giá tốt nhất trong đợt khớp lệnh định kỳ. Với hệ thống mới, lệnh ATO/ATC sẽ không còn được ưu tiên trước lệnh giới hạn (LO) đã nhập trước đó trong đợt khớp lệnh định kỳ, đồng thời hiển thị giá xác định thay vì ký hiệu “ATO” hoặc “ATC” như hiện nay.

Nhà đầu tư cũng sẽ được sửa giá hoặc khối lượng lệnh LO chưa thực hiện trong thời gian khớp lệnh liên tục. Tuy nhiên, nếu tăng khối lượng hoặc thay đổi giá, thứ tự ưu tiên của lệnh sẽ bị thay đổi. Đối với giao dịch thỏa thuận, hệ thống KRX sẽ không cho phép sửa hoặc hủy lệnh sau khi đã thực hiện, thay vì cho phép điều chỉnh như hiện nay.

Một thay đổi quan trọng khác liên quan đến room ngoại, khi hệ thống mới được áp dụng, room dành cho nhà đầu tư nước ngoài (NĐTNN) sẽ giảm ngay khi lệnh mua được nhập vào hệ thống, thay vì giảm sau khi lệnh được khớp. Trường hợp lệnh mua bị hủy hoặc điều chỉnh giảm khối lượng, room ngoại sẽ được hoàn lại tương ứng. Trong giao dịch thỏa thuận, room ngoại cũng sẽ tự động điều chỉnh ngay khi lệnh chào mua được nhập, giúp nâng cao tính minh bạch và giảm thiểu rủi ro sai lệch dữ liệu.

Bên cạnh đó, hệ thống KRX sẽ mở rộng phương thức giao dịch lô lẻ, cho phép thực hiện theo 3 phương thức: Khớp lệnh định kỳ, khớp lệnh liên tục và thỏa thuận, thay vì chỉ có khớp lệnh liên tục và thỏa thuận như trước đây. Ngoài ra, các chứng khoán bị hạn chế giao dịch sẽ được phép giao dịch cả ngày theo phương thức khớp lệnh định kỳ, thay vì chỉ giao dịch vào phiên chiều như hiện tại.

Theo báo cáo của Chứng khoán VNDirect, hệ thống KRX nếu đi vào vận hành đúng kế hoạch sẽ giúp thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng 2 tiêu chí còn lại của FTSE Russell, gồm pre-funding (tài trợ trước) và chi phí giao dịch thất bại, qua đó tạo điều kiện để nâng hạng thị trường từ cận biên lên mới nổi. Dự báo, nếu mọi điều kiện được đáp ứng, FTSE Russell có thể đưa ra đánh giá tích cực ngay trong kỳ xem xét tháng 3/2025, và chính thức nâng hạng thị trường trong kỳ đánh giá tháng 9/2025.

Sự kiện này có ý nghĩa quan trọng, bởi nâng hạng sẽ giúp Việt Nam thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài, tăng thanh khoản và cải thiện định giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Theo ước tính của các chuyên gia, nếu được nâng hạng, thị trường Việt Nam có thể thu hút dòng vốn lên đến 5 tỷ USD từ các quỹ ETF lớn, góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của thị trường tài chính.

Với việc kiểm thử hệ thống KRX diễn ra từ ngày 17/3 đến 11/4/2025, HoSE sẽ mô phỏng hoạt động giao dịch như một phiên giao dịch thực tế, sử dụng dữ liệu từ cuối ngày 28/2/2025. Sau khi hoàn tất kiểm thử, hệ thống dự kiến chính thức vận hành trong tháng 5 hoặc 6/2025, mở ra giai đoạn mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam với hệ thống giao dịch hiện đại và hiệu quả hơn.