“Cục nợ” điện toán đám mây làm hỏng kế hoạch của Jack Ma

Theo hãng tin CNN, Jack Ma đã tạm hoãn bán hàng trăm triệu USD cổ phiếu của Alibaba sau khi giá cổ phiếu tụt dốc vì những vấn đề trong mảng điện toán đám mây.

Nguồn tin của CNN cho biết, nhà sáng lập Alibaba đã từ chối bán bất kỳ cổ phiếu nào theo dự định vì không được giá như kỳ vọng. Lúc đầu, Jack Ma có kế hoạch bán 10 triệu cổ phiếu Alibaba với tổng giá trị 871 triệu USD.

Thế nhưng, tổng mức vốn hóa thị trường của Alibaba vào cuối tuần trước đã bốc hơi 20 tỷ USD sau khi bất ngờ tuyên bố tạm hoãn kế hoạch tách mảng điện toán đám mây của mình theo dự định tái cơ cấu như đã cam kết.

Giá cổ phiếu niêm yết trên sàn Hong Kong của Alibaba kể từ lúc tuyên bố hoãn kế hoạch đó đến nay đã giảm 18%.

Alibaba đã lấy lý do rằng "không chắc chắn" về khả năng tìm nguồn cung chip cho các trung tâm xử lý dữ liệu của mảng điện toán đám mây khi Mỹ cấm vận công nghệ. Tuy nhiên, các nhà đầu tư lại nhận định rằng thị trường điện toán đám mây của Alibaba đang chịu tổn thất lớn do cuộc rời đi của hàng loạt doanh nghiệp quốc tế.

Alibaba trước đó đã công bố kế hoạch chia tách công ty thành 6 phần, gồm cả mảng điện toán đám mây để tiếp tục tồn tại sau khi bị chính phủ chấn chỉnh. Các nhà đầu tư đã phấn khởi trước kế hoạch đó và có lúc đưa giá cổ phiếu tăng tới 30%.

Thế nhưng, mảng điện toán đám mây của Alibaba đang từ một con gà đẻ trứng vàng cho công ty đã nhanh chóng trở thành cục nợ trước sức ép từ phương Tây. Điều đó cũng khiến Jack Ma gặp khó khi muốn bán nốt số cổ phiếu để lấy tiền khởi nghiệp.

Trở thành cục nợ

Khi nói đến Alibaba, người ta hay nghĩa đến thương mại điện tử. Tuy nhiên, ít ai biết rằng con gà đẻ trứng vàng của tập đoàn này là mảng điện toán đám mây.

Alibaba Cloud hiện đang là nhà cung cấp dịch vụ đám mây công cộng lớn nhất Trung Quốc tính theo doanh thu, bất chấp sự thật rằng thương hiệu này đang chịu sức ép ngày càng lớn từ các đối thủ như Huawei. Tuy vậy, Alibaba Cloud vẫn chiếm thị phần lớn thứ 2 ở khu vực châu Á Thái Bình Dương, chỉ sau Amazon và đứng thứ 4 toàn cầu, sau Amazon, Microsoft và Google.

Là nguồn doanh thu lớn thứ hai của Alibaba, nhưng điện toán đám mây đã chịu mức giảm 2% so với cùng kỳ từ tháng 1 đến tháng 3 còn 18,58 tỷ Nhân dân tệ (2,6 tỷ USD).

Lý do chính là vì đại dịch Covid 19 và các chính sách cấm vận công nghệ của Mỹ đã khiến nhiều doanh nghiệp quốc tế, vốn là khách hàng chính của Alibaba Cloud rời khỏi Trung Quốc.

Ngoài ra, do lệnh cấm của Mỹ nên việc thiếu nguồn cung từ các hãng chip điện tử đã gây nên áp lực cực lớn đối với mảng điện toán đám mây của Alibaba. Có thể nhắc đến những chip điện tử như của Intel, Nvidia, hay AMD là nguồn cung vô cùng quan trọng đối với các trung tâm dữ liệu cỡ lớn của mảng điện toán đám mây.

Alibaba Cloud đã công bố đợt giảm giá mạnh nhất lịch sử vào hồi tháng 4/2023 với giá sản phẩm cốt lõi giảm từ 15-47%, gây nên cuộc chiến giá cả trong lĩnh vực này. Gã khổng lồ công nghệ Tencent đã đáp trả bằng cách công bố sẽ giảm giá các dịch vụ đám mây lên tới 40% kể từ tháng 6.

Trước đó, hồi tháng 5, Alibaba Cloud đã tuyên bố cắt giảm nhân sự 7% để chuẩn bị cho kế hoạch chia tách khỏi tập đoàn chính. Tuy nhiên, mọi thứ không như kỳ vọng.

Tương lai u tối

Theo báo cáo của Goldman Sachs, Alibaba Cloud vẫn sẽ được hưởng lợi từ dịch vụ bán cho các công ty con trong hệ sinh thái, tuy nhiên diễn biến chung của thị trường lại không mấy khả quan.

Mảng thương mại điện tử của công ty đang chịu sức ép rất lớn từ sự bùng nổ của các đối thủ như PDD hay sự đổi mới trong mô hình tiêu dùng nội địa trong những năm qua.

Doanh thu của Alibaba Cloud dù đã tăng từ mức 2,3 tỷ Nhân dân tệ năm 2015 lên 55,6 tỷ Nhân dân tệ năm 2020, song vẫn ghi nhận tốc độ đã dần chậm đi.

Nguyên do đầu tiên là vào năm 2021, TikTok đã từ bỏ dịch vụ đám mây của Alibaba, vốn đóng góp 8% doanh thu.

Sau đó, năm 2022, điện toán đám mây Alibaba tiếp tục bị giảm doanh thu và tới quý I năm nay thì chính thức giảm so với cùng kỳ.

Thực trạng thê thảm tới mức Alibaba hiện phải gộp cả doanh thu bên ngoài và từ công ty nội bộ để làm đẹp các con số, thay vì báo cáo doanh thu tách biệt như mọi lần.

Theo tờ Nikkei Asian Review, vào quý III/2023, Alibaba cho biết doanh thu Cloud từ khách hàng ngoài hệ sinh thái đã sụt giảm, tuy nhiên không đề cập đến con số cụ thể.

Điều đáng nói là khi Alibaba Cloud chậm lại thì thị trường điện toán đám mây của Trung Quốc lại đang nhộn nhịp với khách hàng trong nước.

Theo báo cáo của Viện công nghệ thông tin truyền thông Trung Quốc (CIACT), thị trường này ghi nhận tốc độ tăng trưởng bình quân đạt 40,9% lên mức 455 tỷ Nhân dân tệ năm 2022, vượt xa mức trung bình 19% toàn cầu và dự kiến đạt 1 nghìn tỷ Nhân dân tệ vào năm 2025.

Theo nhận định từ chuyên gia phân tích Oshadhi Kumarasiri của hãng LightStream Research, nhiều yếu tố như thiếu người lãnh đạo tâm huyết, cắt giảm nhân sự và một thị trường cạnh tranh khốc liệt đã khiến Alibaba Cloud gặp khó khăn.

Thiên Bình