Những lưu ý khi sử dụng lệnh ATC trong chứng khoán
Trên thị trường chứng khoán để phân tích tình hình chính xác thì nhà đầu tư phải sử dụng kết hợp nhiều lệnh với nhau. Trong đó, lệnh ATC là lệnh mà nhà đầu tư cần phải quan tâm và tìm hiểu kĩ lưỡng.
Lệnh ATC là gì?
Lệnh ATC (viết tắt của từ At The Close), đây là lệnh được dùng trong giao dịch chứng khoán tại thời điểm thị trường đóng cửa hay ở chính mức giá đóng cửa của phiên giao dịch. Lệnh ATC sẽ được ưu tiên trước so với lệnh giới hạn, thông qua đó nhà đầu tư được phép mua hoặc bán chứng khoán ở thời điểm gần đóng cửa là vào lúc 14h30 – 14h45, trong đợt khớp lệnh cuối cùng của giáo dịch chứ không thể sớm hơn.
Lệnh ATC chỉ phát huy tác dụng trong 15 phút cuối cùng của phiên nhưng lệnh này lại có hiệu lực và tác động rất lớn đến thị trường. Những người mua đặt lệnh ATC sẽ không có hiển thị giá, điều này đồng nghĩa với việc người mua sẽ chấp nhận mua với giá ở thời điểm đóng cửa dù cao hay thấp. Một phiên ATC còn là tập hợp của mọi giao dịch giá khớp lệnh ở thời điểm đóng cửa.
Trong phiên ATC, lệnh mua và bán sẽ không được khớp với nhau ngay mà phải chờ tập hợp trong vòng 15 phút rồi mới sắp xếp theo từng bước giá ở chiều mua và chiều bán một cách có hệ thống. Sau đó, hệ thống sẽ tự động làm việc và so sánh tại mức giá nào khối lượng khớp lệnh là lớn nhất thì sẽ được sử dụng để làm giá đóng cửa trong phiên giao dịch.
Ví dụ: Trong một phiên giao dịch của cổ phiếu X có 6 bước giá lần lượt là: 39, 40, 41, 42, 43 và giá ATC. Lúc này, khối lượng cổ phiếu mua và bán theo mỗi bước giá sẽ được tổng hợp lại tương ứng với mỗi hàng hiển thị trên bảng. Sau đó, hệ thống sẽ tự tổng hợp so sánh số lượng thì có thể thấy tại bước giá 41, khối lượng khớp lệnh là lớn nhất. Lúc này, 41 được dùng để làm mức giá đóng cửa của phiên giao dịch hay chính là giá ATC.
Những nhà đầu tư khác nếu đặt lệnh mua ATC ở các bước giá 41, 42 và 43 sẽ được ưu tiên để mua đủ số lượng cổ phiếu họ mong muốn với mức giá chung là 41. Ở bên còn lại là bên bán thì những ai đặt mức giá bán ATC ở ngưỡng 39 và 40 sẽ được bán cổ phiếu với mức giá chung là 41. Còn những ai đặt đúng lệnh bán tại mức 41 thì chỉ có 120.000 trên tổng số 150.000 cổ phiếu khớp lệnh và số lượng còn lại thì bị hủy.
Những hoạt động khớp lệnh này được thực hiện bằng máy tính nên độ chính xác là tuyệt đối cao, các nhà đầu tư có thể kiểm tra lại nhưng thông thường sai sót xảy ra cực kì ít, nếu có chỉ là những sai sót không đáng kể của thị trường.
Đặc điểm của lệnh chứng khoán ATC
Nếu như muốn sử dụng lệnh ATC một cách hiệu quả thì cần phải nắm bắt đặc điểm của lệnh chứng khoán ATC để có thể áp dụng vào từng trường hợp cụ thể như sau:
- Lệnh ATC chỉ có hiệu lực với những mã chứng khoán được niêm yết và giao dịch trên sàn HNX và HOSE.
- Lệnh ATC không thực hiện hết thì sẽ bị hủy bỏ hoàn toàn sau khi đóng cửa phiên giao dịch.
- Lệnh ATC không đóng khung mức giá mà luôn có sự thay đổi qua từng phiên, nhưng thông thường giá giao dịch ở lệnh ATC sẽ tuân thủ theo giá đóng cửa.
- Phiên ATC chỉ diễn ra trong 15 phút từ từ 14h30 đến 14h45 của phiên khớp lệnh nên nhà đầu tư cần theo dõi thị trường để thực hiện giao dịch kịp thời.
- Khi đã đặt lệnh ATC thì không thể hủy bỏ, bổ sung hay sửa đổi nữa.
- Khi người mua đặt lệnh ATC sẽ không hiển thị giá cụ thể mà chỉ hiển thị chữ ATC.
- Lệnh nào được nhập trước thì sẽ được ưu tiên thực hiện trước so với những lệnh vào sau.
Ưu, nhược điểm của lệnh ATC
Muốn sử dụng lệnh ATC phù hợp với từng trường hợp thì cần phải nắm bắt các ưu, nhược điểm của lệnh ATC như sau:
Ưu điểm
- Thông qua việc sử dụng lệnh ATC thì nhà đầu tư có thể tranh mua hoặc tranh bán ở thời điểm đóng cửa giao dịch. Nếu nhận thấy mức giá khớp lệnh hấp dẫn thì có thể dùng lệnh ATC để mua, ngược lại nếu không thấy giá tốt thì nên đặt lệnh bán.
- Vận dụng lệnh ATC thì sẽ nhận được mức lợi nhuận tốt và cắt lỗ kịp thời.
- Lệnh ATC là công cụ hỗ trợ đắc lực nếu như nhà đầu tư muốn cắt lỗ nếu có tin tức không tiêu cực hoặc đến ngưỡng cắt lỗ bắt buộc. Khi sử dụng lệnh ATC hợp lý thì sẽ giúp nhà đầu tư giảm thiểu những rủi ro bởi thực hiện thời điểm vào lệnh rất kịp thời so với những phiên tiếp theo.
- Nếu như thị trường bước vào giai đoạn tăng giá thì lệnh ATC sẽ giúp nhà đầu tư được ưu tiên đặt lệnh nhanh hơn so với những người đặt lệnh mua bình thường.
Nhược điểm
- Giá ATC có thể bị đẩy lên quá cao hoặc quá thấp nên chệch ra khỏi khung dự kiến của nhà đầu tư nên họ có thể phải trả một khoản tiền lớn do đã dự đoán sai thời điểm để vào lệnh.
- Người chơi phải có kiến thức, tìm hiểu một cách kĩ lưỡng về lệnh ATC để đưa ra thời điểm vào lệnh phù hợp. Đây chính là yêu cầu cự kì quan trọng để hạn chế rủi ro cho việc mua cao bán thấp có thể xảy ra.
Nguyên tắc khớp lệnh ATC
Muốn sử dụng tốt lệnh ATC thì cần phải biết được nguyên tắc khớp lệnh ATC trên thị trường như sau:
- Ưu tiên về giá: Giao dịch sẽ được ưu tiên thực hiện nếu như giá bán cao hơn giá lệnh mua trên thị trường giao dịch.
- Ưu tiên về thời gian: Nên thực hiện giao dịch khi lệnh bán và lệnh mua có chung một mức giá nên khi nhập lệnh lên hệ thống sẽ có sự đồng bộ.
Lệnh ATC đóng vai trò cực kì quan trọng đối với nhà đầu tư khi muốn thực hiện lệnh mua và lệnh bán ở thời điểm khớp lệnh. Vì thế, nhà đầu tư cần phải tìm hiểu kĩ lưỡng về lệnh ATC trước khi thực hiện áp dụng để đặt lệnh mua hoặc lệnh bán trên thị trường.