Việt Nam đón làn sóng dịch chuyển sản xuất của hàng loạt “ông lớn” công nghệ
Hàng loạt ông lớn công nghệ lớn như Apple, Intel đều đã dịch chuyển sản xuất sang Việt Nam. Ngoài ra, Google, Boeing hay Walmart cũng có kế hoạch phát triển cơ sở sản xuất tại nước ta.
Ông Nguyễn Thắng Vượng, Vụ Thị trường châu u-châu Mỹ, Bộ Công Thương cho biết tại cuộc tọa đàm trực tuyến “Việt Nam - Địa điểm chiến lược trong chuỗi cung ứng toàn cầu: Cơ hội và thách thức, Apple đã hoàn thành việc chuyển 11 nhà máy sản xuất các thiết bị nghe nhìn sang nước ta.
Bên cạnh đó, Intel cũng mở rộng giai đoạn 2 nhà máy kiểm định chip tại TP HCM với trị giá đầu tư tổng đạt 4 tỷ USD.
Xu hướng chuyển dịch mạnh mẽ
Ông Nguyễn Thắng Vượng cho biết xu hướng dịch chuyển các chuỗi cung ứng toàn cầu đã diễn ra mạnh mẽ trong thời gian qua.
Tập đoàn Apple của Mỹ đến nay đã chuyển xong 11 nhà máy sản xuất các thiết bị nghe nhìn vào Việt Nam và Intel cũng đã mở rộng giai đoạn 2 nhà máy kiểm định chip tại TP HCM. Tập đoàn Lego của Đan Mạch cũng đầu tư xây dựng nhà máy tại Bình Dương với 1 tỷ USD tiền vốn.
Bên cạnh đó, cũng có nhiều tập đoàn lớn khác như Google, Boeing, Walmart đã thông báo tìm kiếm mở rộng mạng lưới tại Việt Nam sau khi nghiên cứu môi trường đầu tư kinh doanh tại đây trong một thời gian dài.
Nổi bật nhất hiện nay là Samsung đã chuyển toàn bộ dây chuyền sản xuất điện thoại của mình về Ấn Độ và Việt Nam. Có tới 60% sản lượng smartphone của Samsung bán ra trên toàn cầu hiện đang được sản xuất tại nước ta.
Việc dịch chuyển các nhà máy tới Việt Nam đã tạo cơ hội đáng kể cho các doanh nghiệp nước ta trong việc tiếp cận thị trường Tây u tốt hơn và tiếp cận thêm nguồn vốn đầu tư nước ngoài.
Thế nhưng, cũng có thách thức lớn đối với các doanh nghiệp Việt khi tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các ông lớn trên thế giới.
Chọn lọc để gia nhập
Bà Đỗ Thị Thúy Hương, Phó Chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp Hỗ trợ Việt Nam (VASI) cho biết không chỉ riêng Apple, nhiều tập đoàn lớn khác như Foxconn, Luxshare, Pegatron, Wistron cũng đã mở rộng cơ sở sản xuất sẵn có tại Việt Nam.
Bà Hương cho biết trong thời gian qua, những dòng vốn này liên tục tăng mạnh. Trong đó, các tập đoàn toàn cầu đặc biệt chú ý đến lĩnh vực điện tử.
Ví dụ như việc Samsung xây trung tâm nghiên cứu và phát triển lớn nhất của tập đoàn ở Đông Nam Á với trị giá 220 triệu USD tại Hà Nội. Ngoài ra, tập đoàn cũng dự kiến mở rộng nhà máy tại Thái Nguyên và Bắc Ninh.
Mới đây, Công ty Hansol Electronics Việt Nam (Hàn Quốc), một nhà cung cấp linh kiện cho Samsung cũng đã được cấp phép đầu tư bởi Ủy ban Nhân dân tỉnh Đồng Nai cho hai dự án với tổng vốn lên tới 100 triệu USD.
Theo đại diện VASI, Chính phủ cần có các chính sách hỗ trợ lớn hơn cho doanh nghiệp Việt để họ có khả năng tiếp nhận công nghệ, đủ sức cạnh tranh trong nước.
Bên cạnh đó, cần tập trung chọn lọc công nghệ, sản phẩm có tính cạnh tranh cao khi mở cửa cho doanh nghiệp FDI.
Một yếu tố khác là công nghệ vào Việt Nam phải là công nghệ không tiêu thụ nhiều năng lượng khiến môi trường bị tổn hại. Điều kiện quan trọng là phải cam kết phát triển bao nhiêu nhà cung ứng là doanh nghiệp Việt với thời gian cụ thể.
Theo ông Ngô Khải Hoàn, Phó Cục trưởng Cục Công nghiệp doanh nghiệp Việt tham gia vào chuỗi hiện mới chỉ dừng ở khâu trung gian, có giá trị gia tăng còn thấp. Đối với các khâu cung cấp nguyên liệu chính cho ngành sản xuất chế biến chế tạo, da giày, dệt may, đa số doanh nghiệp đều phải nhập khẩu.
Ông Hoàn cho biết Việt Nam trước đây tận dụng lợi thế về nhân công giá rẻ, tuy nhiên chi phí nhân công hiện đang ngày càng tăng nên dần mất đi lợi thế đó, nhất là khi nhìn sang các quốc gia như Campuchia, Philippines hay Ấn Độ.
Các nhà đầu tư nước ngoài (FDI) hiện nay rất quan tâm đến việc khả năng cung ước của các doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam ra sao trước khi đầu tư. Do đó, Cục Công nghiệp thời gian tới sẽ tập trung các hoạt động như hỗ trợ đào tạo cải thiện năng lực cho doanh nghiệp, xây dựng chính sách và tạo chương trình kết nối doanh nghiệp để có thể đón làn sóng chuyển dịch chuỗi cung ứng của các doanh nghiệp FDI.