Nhìn lại bức tranh tín dụng 2024: Những động lực chính cho năm 2025
Tăng trưởng tín dụng năm 2024 đạt 15,08% – mức cao nhất từ năm 2018, nhờ lãi suất thuận lợi và chính sách điều hành linh hoạt. Tín dụng năm 2025 được kỳ vọng duy trì đà tăng, tập trung vào doanh nghiệp và đầu tư công. Mảng ngân hàng đầu tư và trái phiếu cũng ghi nhận sự phục hồi mạnh, tạo động lực tăng trưởng bền vững.
Năm 2024 chứng kiến bước tiến quan trọng của tín dụng khi mức tăng trưởng đạt ngưỡng cao nhất kể từ năm 2018, nhờ môi trường lãi suất thuận lợi và chính sách điều hành linh hoạt của Ngân hàng Nhà nước (NHNN). Với bối cảnh này, tín dụng năm 2025 tiếp tục được kỳ vọng sẽ là động lực quan trọng hỗ trợ tăng trưởng kinh tế và đảm bảo sự ổn định của hệ thống ngân hàng.
Tăng trưởng tín dụng ‘về đích ngoạn mục’
Báo cáo từ Mirae Asset cho thấy, tín dụng năm 2024 đã hoàn thành mục tiêu với mức tăng 15,08% so với cùng kỳ, đạt ngưỡng cao nhất trong vòng sáu năm qua. Đặc biệt, trong quý IV, tín dụng tăng mạnh hơn 6%, trong đó riêng tháng 12 đóng góp trên 3%, giúp tổng mức tăng của 11 tháng đầu năm đạt 11,9%. Đáng chú ý, chỉ trong tuần cuối cùng của năm 2024, tín dụng tăng thêm 1,2%.
Xu hướng giải ngân tín dụng vào cuối năm đã trở thành thông lệ trong nhiều năm gần đây, tuy nhiên, mức tăng mạnh vào cuối năm có thể chưa phản ánh hoàn toàn nhu cầu thực tế của nền kinh tế. Mặc dù vậy, hệ thống tài chính đã đảm bảo hoàn thành chỉ tiêu tín dụng đặt ra.
Môi trường lãi suất thuận lợi là một yếu tố quan trọng giúp duy trì ổn định tín dụng. Đến cuối năm 2024, lãi suất cho vay bình quân chỉ tăng khoảng 40 điểm so với đầu quý I và vẫn thấp hơn 150 điểm so với đầu năm 2023. Chính sách điều hành của NHNN, kết hợp với sự hỗ trợ từ các ngân hàng quốc doanh (NHQD), giúp giữ chi phí vay ở mức hợp lý. Theo dự báo, lãi suất có thể tăng nhẹ khoảng 40-50 điểm trong nửa cuối năm 2025 khi tín dụng tiếp tục mở rộng.
Với đà tăng trưởng tích cực, NHNN đặt mục tiêu tín dụng năm 2025 ở mức 16%, trong khi dự báo từ Mirae Asset cho thấy mức tăng khoảng 14,7%. Việc duy trì tốc độ tăng trưởng tín dụng là một phần quan trọng trong chiến lược hỗ trợ nền kinh tế, nhất là khi Quốc hội đặt mục tiêu GDP tăng trưởng tối thiểu 8% trong năm 2025. Dù vậy, rủi ro về tỷ giá và chính sách tiền tệ quá nới lỏng vẫn cần được theo dõi chặt chẽ.
Lợi thế tạo khác biệt trong năm 2025
Mảng khách hàng doanh nghiệp (KHDN) được dự báo sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng cao, dù có sự phân hóa nhất định giữa các ngân hàng thương mại (NHTM). Số liệu cho thấy, năm 2024, tín dụng KHDN vẫn chiếm ưu thế hơn so với khách hàng cá nhân (KHCN).
Việc tăng trưởng tín dụng ngắn hạn để hoàn thành mục tiêu đã giúp nhóm KHDN hưởng lợi đáng kể. Trong khi đó, dù GDP ghi nhận sự phục hồi mạnh mẽ, tăng trưởng thu nhập hộ gia đình vẫn còn chậm. Dữ liệu cho thấy doanh số bán lẻ chỉ tăng 9% trong năm 2024, thấp hơn so với mức 9,4% của năm 2023, phản ánh tâm lý thận trọng của người tiêu dùng.
Thị trường bất động sản được kỳ vọng tiếp tục phục hồi trong năm 2025 nhờ nguồn cung gia tăng, nhưng tín dụng KHCN khó có thể bứt phá trong ngắn hạn. Ngược lại, tín dụng doanh nghiệp được dự báo sẽ duy trì mức tăng cao, đặc biệt là trong các lĩnh vực đầu tư công và sản xuất – những động lực chính cho tăng trưởng kinh tế năm 2025.
Mảng ngân hàng đầu tư và giao dịch trái phiếu tiếp tục sôi động
Hoạt động ngân hàng đầu tư cũng được kỳ vọng sẽ có bước tiến mạnh mẽ khi thị trường tài chính sôi động hơn. Năm 2024, tổng số đợt phát hành trái phiếu riêng lẻ (PHRL) đạt 429 đợt với tổng giá trị khoảng 411 nghìn tỷ đồng, trong khi phát hành ra công chúng đạt 22 đợt với tổng giá trị 33 nghìn tỷ đồng. Điều này cho thấy PHRL vẫn chiếm phần lớn nguồn cung trái phiếu mới.
Theo Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA), thị trường giao dịch trái phiếu thứ cấp cũng có sự gia tăng đáng kể, với giá trị giao dịch trái phiếu chính phủ tăng 81,6% so với cùng kỳ. Trong khi đó, giá trị giao dịch trái phiếu doanh nghiệp tăng gần gấp bốn lần so với năm 2023.
Xét về cơ cấu phát hành, nhóm tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục chiếm tỷ trọng lớn nhất với mức tăng 59,8% so với năm trước, trong khi nhóm doanh nghiệp bất động sản cũng ghi nhận mức phục hồi đáng kể với mức tăng 11,4%. Khi rủi ro hệ thống dần được kiểm soát, một số ngân hàng đã gia tăng tỷ trọng trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) trong danh mục đầu tư. Tuy nhiên, mức phân bổ vẫn còn hạn chế do phần lớn các đợt phát hành mới tập trung vào lĩnh vực bất động sản.
Mảng ngân hàng đầu tư được dự báo tiếp tục phục hồi trong năm 2025, khi nhu cầu huy động vốn của doanh nghiệp gia tăng, kết hợp với sự hồi phục niềm tin từ nhà đầu tư. Việc triển khai chính sách hỗ trợ từ NHNN và chính phủ sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì tăng trưởng tín dụng ổn định, góp phần thúc đẩy nền kinh tế phát triển bền vững.