Sau gạo, đường là mặt hàng có nguy cơ lên cơn “sốt giá”
Ghi nhận, giá mặt hàng này đã tăng lên mức cao nhất trong 11 năm sau hàng loạt lệnh cấm xuất khẩu.
Bloomberg cho biết, ông Rangsit Hiangrat - là Giám đốc Hiệp hội ngành công nghiệp mía đường Thái Lan (Thai Sugar Millers Corporation) cho hay, sản lượng sẽ giảm 18% xuống chỉ còn khoảng 9 triệu tấn trong niên vụ năm 2023 - 2024. Thời tiết nắng nóng, khô hạn khắc nghiệt có thể sẽ trở nên tồi tệ hơn trong những năm sắp tới.
Thái Lan chính là nước xuất khẩu đường số 2 trên thế giới nên việc sản lượng đường của nước này sụt giảm sẽ càng gây thêm áp lực cho thị trường toàn cầu.
Ông Rangsit Hiangrat cho biết: “Một số nông dân có thể chuyển đổi sang trồng sắn với hy vọng cây trồng sẽ chịu được nắng nóng tốt hơn. Và với tình trạng hạn hạn như thế này thì tôi không tin cây trồng nào có thể phát triển tốt. Mía và sắn, lúa đều bị thiệt hại”.
Trong 11 năm, giá đường đã tăng lên mức cao nhất trong tuần này sau khi Alvean - là nhà kinh doanh hàng hóa lớn nhất trên thế giới dự báo rằng năm nay sẽ là một năm thiếu hụt đường. Việc nắng nóng cực độ ở Ấn Độ cũng đã góp phần gây ra tình trạng khan hiếm đường, điều này cũng cho thấy được biến đổi khí hậu đang tác động đến thị trường thực phẩm toàn cầu như thế nào.
Ông Rangsit Hiangrat dự báo, xuất khẩu đường của nước này sẽ giảm xuống chỉ còn 6 triệu tấn vào năm tới từ mức 8 triệu tấn trong năm nay. Bộ thương mại Thái Lan cho biết, doanh số bán hàng ở nước ngoài trong 7 tháng đầu năm tăng 2,4% so với cùng kỳ năm trước.
Và số lượng mía ở Thái Lan cũng dự kiến sẽ giảm xuống còn 82 triệu tấn trong niên vụ năm 2023 - 2204 từ mức 93,9 triệu tấn ở trong niên vụ hiện tại bởi tình trạng thiếu nước ở những khu vực sản xuất trọng điểm.
Còn trong niên vụ tới, nhiều khả năng Ấn Độ cũng sẽ không có đủ đường để có thể phân bổ cho hạn ngạch xuất khẩu. Hiện tại, Ấn Độ chỉ cho phép các nhà máy xuất khẩu 6,1 triệu tấn đường trong niên vụ hiện tại tính đến thời điểm ngày 30/9.
Những chuyến hàng của Ấn Độ chính là chìa khóa để đáp ứng nhu cầu toàn cầu sau khi vụ thu hoạch ở nước xuất khẩu hàng đầu Brazil kết thúc vào thời điểm cuối năm nay. Và lo ngại về tình trạng thiếu đường trong những tháng đầu năm 2024 đã khiến cho mức chênh lệch của hợp đồng tương lai tháng 3 so với mức giá giao hàng trong tháng 5 tăng vọt.
Ở Pakistan, mới đây Ủy ban Điều phối Kinh tế (ECC) của Nội các Pakistan đã phê duyệt lệnh cấm xuất khẩu đường sau khi giá đường tăng lên mức kỷ lục là 170 Rs/kg ở thị trường nội địa.
Trưởng nhóm tình báo thương mại ở Alvean cho biết: “Thế giới sẽ gần như cạn kiệt đường”.
Ở Việt Nam, theo như số liệu của Tổng cục Thống kê, diện tích trồng mía cả nước trong năm 2022 chỉ còn 165,9 nghìn ha, so với năm 2002 giảm 48,2%.
Bởi vì sản xuất trong nước mới đạt 37,5% so với tổng nhu cầu cho nên hàng năm Việt Nam phải nhập khẩu lượng đường rất lớn mới có thể đáp ứng đủ. Bên cạnh lượng đường nhập chính ngạch trong và ngoài hạn ngạch, còn một lượng đường lớn nhập lậu từ Campuchia và Lào trong năm 2022 ghi nhận là 816,53 nghìn tấn, so với năm 2021 tăng 37,64%.
Dù không phải là quốc gia nhập khẩu đường thuộc top đầu thế giới, tuy nhiên với sức ép ngày càng gia tăng về nhu cầu tiêu thụ đường, Việt Nam có thể gặp những khó khăn nhất định khi mà lượng đường sản xuất trong nước thu hẹp đi kèm với việc bổ sung nguồn cung từ nhập khẩu đang ngày càng khó khăn bởi đứt gãy chuỗi cung ứng trên toàn cầu.